ปลาแก้มช้ำคือปลาชนิดหนึ่งอาศัยอยู่ในบริเวณน้ำจืดเป็นปลาที่อยู่ในตระกูลเดียวกับปลาตะเพียน หากเราสังเกตให้ดีๆจะเห็นว่าปลาแก้มช้ำนั้นตรงบริเวณที่แก้มของปลาจะมีร่องรอยคล้ายกับว่าผิวของมันช้ำซึ่งได้มีตำนานเล่าเรื่องถึงที่มาของรอยช้ำบนแก้มของปลาชนิดนี้เอาไว้ว่าในสมัยโบราณนั้นได้มีตายายคู่หนึ่งเลี้ยงหมาและแมวไว้อยู่มาวันหนึ่งหมานั้นได้เห็นว่ายายมีแหวนที่มีความงามมากจึงเกิดชอบใจอยากจะได้แหวนของยายมาครอบครองวันหนึ่งเมื่อใหญ่ไม่อยู่บ้านหมาจึงได้เข้าไปขโมยแหวนของยายแล้วหนีออกจากบ้านไป
และเมื่อยายกลับมาถึงบ้านหาแหวนไม่เจอจึงได้สอบถามกับแมวแต่แมวก็ไม่เห็นเมื่อถามกับตาตาก็ไม่เห็นยายจึงให้แมวนั้นไปถามหาว่าได้เอาแหวนของยายไปหรือไม่ซึ่งแนวนั้นก็ได้ออกตามหาหมาจนมาเจอหมาตรงบริเวณกลางสะพานข้ามแม่น้ำแมวได้ถามหาเกี่ยวกับเรื่องแหวนของยายซึ่งหมานั้นข้าวแขวนไว้ในปากเมื่อมันอ้าปาก
เพื่อจะตอบคำถามของแมวแขวนก็ร่วงลงไปในแม่น้ำทันทีตรงบริเวณที่แหวนร่วงลงไปนั้นมีปลาฝูงหนึ่งว่าย เล่นน้ำอยู่และมีปลาตัวหนึ่งมองเห็นแหวนที่ตกลงมามันจึงคาบแหวนไปทันทีเมื่อวานตกลงไปในน้ำหมากับแมวก็ตกใจจึงได้มาปรึกษาหารือกันว่าจะทำอย่างไรถึงจะสามารถเอาแหวนไปคืนยายได้ซึ่งมานั้นก็รู้สึกผิดที่มีการขโมยแหวนของยายมามาจึงได้ลงไปงมแหวนในน้ำแต่ก็ไม่พบด้วยความต้องการที่อยากจะได้แหวนกับไปคืนให้ยายหมาจึงต้องการที่จะวิดน้ำให้หมดออกจากคลองดังนั้นหมาจึงลงไปในน้ำแล้วซุกตัวลงในน้ำและขึ้นมาบนฝั่งหลังจากนั้นก็สลัดขนเอาน้ำออกมันทำอย่างนี้อยู่ทั้งวันทั้งคืน
เพื่อหวังว่าน้ำในคลองจะแห้งเหือดอย่างเร็วและมันจะได้หาแหวนเจอส่วนปลาที่ว่ายอยู่ในน้ำนั้นต่างก็พากันหวาดกลัวว่าหากเจ้าหมายังคงทำแบบนี้อยู่ต่อไปน้ำในคลองจะต้องหมดแน่ๆและพวกมันก็จะต้องตายอย่างแน่นอนทางด้านหัวหน้าปลาจึงได้ว่ายน้ำมาเพื่อพูดคุยกับหมาว่ามันรับอาสาจะหาแหวนมาคืนหมาเองโดยขอร้องให้หมานั้นหยุดวิดน้ำซึ่งหมาก็รับปากหลังจากนั้นพวกฝูงปลาทั้งหลายต่างก็ไปตามหาปลาตัวที่คาบแหวนไปจนไปเจอปลาตัวดังกล่าวเมื่อร้องขอเอาแหวนคืนปลาตัวนั้นกลับไม่ยอมคืนให้ทำให้ปลาตัวอื่นๆ
ต่างไม่พอใจเพราะกลัวว่าตนเองนั้นจะตายจึงได้พากันตกตีปลาตัวที่คาบแหวนไว้เพื่อแย่งเอาแหวนกลับมาจนในที่สุดก็สามารถนำแหวนกลับไปคืนมาได้ส่วนปลาตัวที่โดนตบตีนั้นก็มีร่องรอยการตบตีโดยเฉพาะบริเวณที่ตรงแก้มนั้นเกิดเป็นรอยช้ำและนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาเมื่อปลาตัวนี้ออกลูกออกหลานมาลูกหลานทุกตัวก็จะมีลักษณะแก้มช้ำเหมือนกับบรรพบุรุษและนี่คือที่มาของสาเหตุว่าทำไมปลาแก้มช้ำถึงมีรอยช้ำที่แก้มนั่นเอง
สนับสนุนโดย letou