ในช่วงทศวรรษที่1910ในฝรั่งเศสได้มีหนังสือพิมพ์ถูกพิมพ์ออกมาถึงวันละ5ล้านฉบับเลยทีเดียวพูดถึงหนังสือพิมพ์5ล้านฉบับก็ต้องพูดถึงคนอ่านหนังสือพิมพ์กันหน่อยจะอ่านหนังสือพิมพ์ได้ก็ต้องรู้หนังสือประมาณหนึ่งล่ะใช่ไหม
การศึกษาในฝรั่งเศสนี่เราพูดถึงเฉพาะฝรั่งเศสที่เหล่าคณะราษฎรเค้าไปเรียนหนังสือกันในปี1910หรือ พ.ศ.2453หรือปีที่ในหลวงรัชกาลที่5เสด็จสวรรคตพอดีอัตราคนไม่รู้หนังสือนั้นในประเทศฝรั่งเศสคือ4.2%รัญธรรมนูญฝรั่งเศสตั้งแต่ปี1791หรือ พ.ศ.2334หรือสมันรัชกาลที่1ของเราได้ระบุว่า
การศึกษาเป็นสิทธิ์ของประชาชนสังคมมีหน้าที่จะต้องจัดการให้ประชาชนได้รับการศึกษาและสาธารณรัฐเรียกร้องให้ประชาชนมีความสามารถในการอ่านเขียนและคิด อันนี้คือสมัยรัชกาลที่1 อีก100ปีต่อมาหลังจากนั้น คือในปี1882-1890มีการขยายการศึกษาตามเจตนารณ์ดั้งเดิมได้สำเร็จในระยะเวลา8ปีมีการสร้างโรงเรียนเฉลี่ยวันละ3โรงงเรียนและสามารถขยายจำนวนห้องเรียนทั่วประเทศฝรั่งเศสได้ถึง7หมื่นห้องและไม่เก็บค่าเล่าเรียนทั้งหมดนี้ในบ้านเราคือสมัยรัชกาลที่5
ดังนั้นบ้านเมืองฝรั่งเศสที่ชาวคณะราษฎรเห็นก็คงจะเป็นบ้านเมืองที่แตกต่างกับที่ๆพวกเค้าจากมาเป็นอย่างมากมาอย่างไรสยามในขณะนั้นเป็นสมัยรัชกาลที่6ต่อรัชกาลที่7ระบบการศึกษายังคงเน้นการศึกษาเพื่อป้อนคนเข้าสู่ระบบราชการโรงเรียนยังคงอยู่ในวังและในวัดมีมหาวิทยาลัย1แห่งก็คือจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ซึ่งจะต้องจ่ายค่าเช่าให้พระคลังข้างที่ไม่ได้มีที่ดินเป็นของตัวเองโรงเรียนมีเฉพาะในเมืองหลวงและหัวเมืองนิดหน่อยส่วนอื่นๆของประเทศนั้นแทบไม่มีเลยนอกจากโรงเรียนของมิชชันนารีสอนศาสนาอัตราการรู้หนังสือเป็นเท่าไหร่อันนี้ก็สุดจะเดาเพราะหาข้อมูลจากที่ไหนก็ไม่เจอเลย
ลองนึกภาพครั้งแรกที่คุณไปเที่ยวญี่ปุ่นถ้าคุณเคยไปญี่ปุ่นหรือครั้งแรกที่คุณเคยไปอเมริกาหรือไปยุโปรหรือเกาหลีก็ได้ความรู้สึกของคณะราษฎรก็คงเป็นประมาณนั้นมั้งแบบว่าทำไมมันถึงดีมันมีรถไฟความเร็วสูงมันมีรถไฟใต้ดินทั้งเมืองเลยความรู้สึกครั้งแรกที่ได้เคยไปสะพานกูลิโกะที่โอซาก้าก็ได้มันสว่างหรือว่าอาจจะสายเนิร์ดหน่อยไปเจอร้านหนังสือใหญ่โตเจอห้องสมุดโรงเรียนห้องสมุดมหาวิทยาลัยห้องสมุดประจำเมืองหรือคนที่ไปพิพิธภัณฑ์Meseum of Art ที่นิวยอร์กหรือว่าลูฟวร์ที่ปารีสหรือบริติชมิวเซียมหรือไปเจอนาซ่าหรือสมิธโซเนียนหรือแม้กระทั่งตู้กดน้ำกดขนมที่โตเกียว ทำไมเขาถึงมีอยากมีบ้างต้องทำอย่างไรประมาณนี้แหล่ะ
ซึ่งเป็นสิ่งที่ใครหลายคนนั้นต่างก็อยากฝันที่อยากจะมีเหมือนกันแต่ไม่รุ็วิธีว่าจะต้องใช้อย่างไรทำอย่างไรถึงจะมีในสิ่งที่มันทันสมัยมากยิ่งขึ้น
ได้รับการสนับสนุนโดย nowbet